اسلام آباد – پهرين آگسٽ (اي پي پي) وزيراعظم عمران ??ان ??ي جيو اڪنامڪ ويزن کي پرامن افغان ??ريعي وچ ايشيا ۾ فروغ ملي رهيو آهي. پاڪستان وچ ايشيا جي ملڪن سان معاشي رابطا قائم ڪرڻ ذريعي ترقي جا نوان هدف مقرر ڪري رهيو آهي ۽ پرامن افغانستان ??ريعي علائقائي خوشحالي جي ر??تي تي گامزن آهي. وزيراعظم عمران ??ان ??ي جيو اسٽريٽجڪ کان ??يو اڪنامڪ پاليسين جي ويزن جي تبديلي جي نتيجي ۾ پاڪستان ??رقي جي ر??تي تي گامزن آهي جنهن جي نتيجي ۾ علائقائي رابطن جي فروغ ۽ ترقي ۽ خوشحالي جي سمورن موقعن مان فائدو کنيو پيو وڃي. وفاقي حڪومت ازبڪستان، تاجڪستان، ترڪمانستان، قزغستان ۽ قزاقستان ??هڙن 5 لينڊ لاڪ ملڪن سان ??لائقائي رابطن جي فروغ تي خاص ڌيان ڏئي رهي آهي جنهن جي ڪري ويجهي مستقبل ۾ وڏي معاشي تبديلي نظر ايندي جڏهن ته ترق?? جو اهو سفر پرامن افغانستان ??ان واڳيل آهي ڇو ته خوشحالي جي ان ويزن مان ??قيقي فائدو افغانستان ۾ امن امان ??ان ڳنڍيل آهي. وزيراعظم عمران ??ان مختلف موقعن تي ان ڳالهه کي اجاگر ڪيو آهي ته پاڪستان پنهنجي بهترين مفاد جي لاءِ افغانستان ۾ امن امان ??ي حوالي سان ??ڀ کان وڌيڪ دلچسپي رکندڙ ??لڪ آهي. پاڪستان، افغانستان ۾ امن امان ??و خواهشمند آهي ڇو ته پاڪستان ??ي معاشي حڪمت عملي ان ??ي دارومدار ڪري ٿي. وزيراعظم تازو ئي پاڪستان ??و دورو ڪندڙ افغان ??حافين جي وفدن سان ڳالهائيندي چيو ته هڪ پرامن افغانستان پاڪستان ??ي وچ ايشيائي ملڪن سان واپار جي فروغ لاءِ اهم آهي ۽ ان ??ان ??فغانستان پاڪستان ۾ گوادر جي بندرگاهه مان پڻ فائدو کڻي سگهي ٿو. هن چيو ته 2 فيبروري 2021ع تي پاڪستان، ازبڪستان ۽ افغانستان ڪابل جي ر??تي مزار شريف کان پشاور 573 ڪلوميٽر ڊگهي روٽ جي تعمير تي پڻ اتفاق ڪيو. ان منصوبي تي لاڳت جو ڪاٿو 5 ارب ڊالر آهي جنهن جي مڪمل ٿيڻ سان ??زبڪستان ??ي لاءِ پاڪستاني ۽ بحيره عرب جي بندرگاهن تائين پهچ آسان ٿيندي ۽ افغانستان ??ه وچ ايشيائي معاشي نظام سان ڳنڍجي ويندو. نئين ڪوريڊورز جي تعمير سان ??لائقائي رابطن ۾ بهتري کانسواءِ 20 ملين ٽن ڪارگو جي سالياني پهچ پڻ ڪري سگهبي. وزيراعظم عمران ??ان ۽ ازبڪ صدر شوڪت مرزايوف 14 اپريل 2021ع تي هڪ ورچوئل ميٽنگ دوران ??رميز، مزار شريف، ڪابل، پشاور، ريلوي لائين جي تعمير جي پڻ حمايت ڪئي هئي ۽ ان قدم سان وچ ايشيا جي ملڪن جي پاڪستان ??ي ڪراچي، گوادر ۽ پورٽ قاسم جي بندرگاهن ذريعي بحيره عرب تائين پهچ وڌائي سگهجي ٿي، جولاءِ ۾ پنهنجي تازي ازبڪستان ??ي دوري جي موقعي تي عمران ??ان چيو ته گڏيل رابطن ۾ اضافي جي اهليت جي بنياد تي پاڪستان ??لائقائي ملڪن سان واپاري لاڳاپن جي فروغ کي بنيادي اهميت ڏي ٿو. هن ٽرانس افغان ??يلوي پراجيڪٽ کي پاڪستان ۽ ازبڪستان ??ي لاءِ انتهائي اهم منصوبو قرار ڏنو ?? چيو ته منصوبي جي مڪمل ٿيڻ سان پاڪستان ??ي چ ايشيا جي وڏي ملڪ ازبڪستان ??ميت ٻين رياستن سان معاشي ۽ واپاري رابطن ۾ اضافو ٿيندو. هن چيو ته علائقائي رابطن ۾ اضافي سان وچ ايشيا جا ملڪ سي پيڪ منصوبي مان پڻ فائدو کڻي سگهندا ۽ ٽرانسپورٽ، فائبر آپٽڪس ڪيبل، انرجي پائيپ لائينز ۽ خصوصي اقتصادي زونز ۾ سيڙپڪاري جي منصوبن مان فائدو کڻي سگهن ٿا. تاشقند ۾ سينٽرل اينڊ سائوٿ ايشيا سمٽ، موقعا ۽ مسئلا جي موضوع تي منعقد ڪانفرنس ۾ شريڪ اڳواڻن کي خطاب ڪند?? جولاءِ ۾ وزيراعظم عمران ??ان ??فغان ??ورتحال تي ڳالهه ٻولهه ڪئي ۽ هن چيو ته گڏيل مفاد جي لاءِ پاڪستان پاڙيسري ملڪ افغانستان ۾ سياسي حل جو خواهشمند آهي. هن چيو ته افغانستان ۾ امن امان ??ان پاڪستان، ازبڪستان ۽ وچ ايشيا جي ٻين ملڪن جي رابطن کي وڌائي سگهجي ٿو. اطلاعات ۽ نشريات واري وفاقي وزير چوڌري فواد حسين پڻ افغانستان ۾ پائيدار امن امان کي علائقائي رابطن جي لاءِ اهم قرار ڏنو. هن چيو ته پاڪستان ??فغانستان ۾ پائيدار امن جو خواهشمند اهي ۽ ان ??والي سان ??موريون ممڪن ڪوششون ڪيون پيون وڃن. تاشقند ۾ ڳالهائيندي هن چيو ته علائقائي رابطا وڌڻ سان پوري خطي جي ترقي ۽ خوشحالي ۾ مدد ملندي. تاشقند ۾ وزيراعظم عمران ??ان ۽ ازبڪ صدر ج?? جولاءِ ۾ ٿيندڙ ??لاقات کانپوءِ ڳالهائيندي هن چيو ته ٻنهي اڳواڻن گوادر کان ??اشقند ٽرين سروس جڏهن ته ڪراچي کان ??اشقند ٽرڪ سروس شروع ڪرڻ جي خواهش جو اظهار ڪيو. واپار واري صلاحڪار عبدالرزاق دائود چيو ته پاڪستان پاڙيسري ملڪ افغانستان ۽ وچ ايشيا جي ملڪن سان واپار وڌائڻ چاهي ٿو جنهن جو مقصد وڏين طاقتن کانسواءِ گڏيل واپار جو تنوع آهي. افغانستان مان ??مريڪي فوج جي واپسي افغانستان ??ي ترق?? جو پيغام آهي ۽ ان ??ان پاڪستان کي موقعو مليو آهي ته هو پنهنجي پاڙيسري ملڪن ڏکڻ ۽ وچ ايشيا جي ملڪن سان واپاري لاڳاپن کي مستحڪم ڪري. پاڪستان وچ ايشيا جي منڊين ۽ واپار جي موقعن مان فائدو کڻڻ چاهي ٿو ۽ پنهنجي صنعتي ترقي جي هدفن جي لاءِ انهن رياستن ۾ دستياب توانائي جي وسيلن مان فائدو کڻڻ چاهي ٿو. پاڪستان ??فغانستان ۾ سياسي حل تي پڪو يقين رکي ٿو جيڪو ترقي جي سفر جو ضامن ٿي سگهي ٿو. عالمي معاملن جي ماهرن چيو آهي ته ڏکڻ ۽ وچ ايشيا جي رابطن سان ڪيترن ئي ملڪن کي فائدو ٿيندو. ڪابل جي ر??تي مزار شريف کان پشاور ريلوي لائين سان ??تر ۽ ڏکڻ روس جي سفر ۾ 600 ڪلوميٽر گهٽتائي ٿيندي. اهڙي طرح سفر ۾ گهٽتائي جي نتيجي ۾ ڏکڻ ايشيا ۽ اوڀر آفريقا جي ملڪن سان چين جي واپار ۾ سهولت ٿيندي ۽ شپنگ جي وقت ۾ نمايان گهٽتائي ٿيندي. 15 جولاءِ 2021ع تي پاڪستان، ازبڪستان، افغانستان ۽ آمريڪا ان ??ي اصولي اتفاق ڪندي اعلان ڪيو هو ته علائقائي رابطن جي واڌاري لاءِ گهڻ ملڪي سفارتي پليٽ فارم قائم ڪيو ويندو جنهن سان ??لائقائي رابطن ۾ اضافي جي حڪمت عملي کي مستحڪم ڪري سگهبو. امن امان ۽ علائقائي رابطن ۾ اضافو جيو اڪنامڪ حڪمت عمل?? جو اهم عنصر آهي. ماهرن ان يقين جو اظهار ڪيو آهي ته ڏکڻ ايشيا جو ملڪ پاڪستان وچ ايشيائي ملڪن کانسواءِ ٻين ملڪن سان گڏيل رابطن جي فروغ لاءِ تيزي سان ٺوس ۽ متنوع قدم کڻي رهيو آهي.